Adaptacja, to proces, nierzadko długotrwały, w którym dziecko przystosowuje się do środowiska przedszkolnego.

Przepis na udaną adaptację dziecka:

1. Czas - kilka garści, dokładać w miarę potrzeby,

2. Zrozumienie - ogromne ilości,

3. Cierpliwość - bez ograniczeń.

Jak więc pomóc dziecku w tym niełatwym i długotrwałym nierzadko procesie?

W miarę możliwości pozwólmy by proces adaptacji do warunków przedszkolnych odbywał się stopniowo poprzez powolne wydłużanie czasu pobytu dziecka w placówce. Dziecko w ten sposób dostaje możliwość zbudowania sobie pozytywnego obrazu nowego miejsca.

Modelujmy! Dzieci to doskonali obserwatorzy i uczą się poprzez nasze modelowanie oraz obserwację zachowań osób dorosłych. Tak więc - Drogi Rodzicu - przygotuj także siebie na ten niełatwy dla Was czas, by w momentach zwątpienia i trudności, być dla dziecka oparciem. 

Jakie mogą pojawić się trudności w procesie, jakim jest adaptacja?

To, co dzieciom sprawia największą trudność w adaptacji do nowego środowiska, jakim jest przedszkole, to:

• zmiana dotychczasowych standardów zaspokajania potrzeb emocjonalnych i biologicznych;
• konieczność nawiązywania kontaktów i relacji z nieznanymi ludźmi;
• zdobywanie szybkiej orientacji w środowisku przedszkolnym;
• nabywanie poczucia przynależności do grupy społecznej;
• zmiana rytmu i trybu życia;
• zmiana pozycji dziecka w grupie przedszkolnej – jest od teraz jednym z wielu dzieci w przedszkolu;
• pójście mamy do pracy w momencie rozpoczynania adaptacji.

Co zrobić by pomóc sobie nawzajem?

1. Krótkie pożegnanie: Buziak, kocham Cię i pa.
2. Rytuały: przed wyjściem do przedszkola ustalcie z dzieckiem sposób rozstania (buziak, piątka, krótki tulas, żółwik).
3. Mów prawdę: określ jasno, że to czas rozstania, ale wrócisz o konkretnej porze (po obiedzie, po podwieczorku itp.)
4.  Miłe komunikaty: powiedz „Miłej zabawy!” pamiętając o uśmiechu i ciepłym głosie. Pomóż nabrać pewności dziecku, że w przedszkolu czeka je coś ciekawego!
5.  Zachowaj cierpliwość: adaptacja może trwać kilka dni, tygodni a nawet miesięcy. Wiele zależy od Ciebie, nauczyciela i dziecka. Zachowaj cierpliwość i wrażliwość na potrzeby dziecka.

Każde dziecko przechodzi adaptację we własnym tempie i na swój sposób. Waszą rolą, jako rodzica, jest wsparcie i towarzyszenie dziecku w tym intensywnym czasie. Równie dobrze może być tak, że te trudności nie będą miały zupełnie miejsca, a sam pobyt dziecka będzie wspaniałą zabawą i mile spędzonym czasem.

Obowiązki, praca, milion spraw i zmęczenie - te czynniki przytałaczają niemal każdego współczesnego rodzica. Wszystko to sprawia, że brakuje nam już sił i czasu na swobodną, przyjazną rozmowę z naszym dzieckiem. 

Pewnie teraz każdy pomyślał: "ale przecież po kilka, jak nie kilkanaście razy dziennie rozmawiam z moim dzieckiem". Chciałabym jednak zwrócić uwagę na to w jaki sposób komunikujemy się z naszymi dziećmi, by faktycznie rozmowa była przyjemna dla każdej ze stron, a dziecku zapewniła dwie najważniesze potrzeby: bezpieczeństwa i poczucia wspólnoty. 

Mamy tendencję do tego, by powielać pytania przez lata słyszane od naszych rodziców: "Jak było w szkole/ przedszkolu?", "Co dziś robiłaś/łeś?", "Jesteś głodna/y?", jednak to nie jest rozmowa. To są w gruncie rzeczy monologi, a jeśli już uda nam się uzyskać odpowiedź, to zazwyczaj jest ona krótka i mało treściwa. Sensem rozmowy jest przede wszystkim wymiana myśli, poglądów, a obie strony konwersacji są jednakowo zaangażowane. Wartościowa rozmowa to taka, w której nie tylko wyrażamy swoje zdanie i przekazujemy komunikaty, ale wyrażamy również gotowość na przyjmowanie komunikatów ze strony naszego rozmówcy.

Dlaczego rozmowa z dzieckiem jest tak niezwykle ważna?

1. Rozmowa umożliwia wyrażanie opinii i uczuć, co z kolei pozytywnie wpływa na wzajemne poznanie się i budowanie relacji.
2. Rozmowa buduje autorytet i zaufanie, nie poprzez nakazy i rozkazy, ale na drodze ustaleń i umiejętnego słuchania naszych dzieci.
3. Rozmowa wzbogaca język dziecka. 
4. Rozmowa wzbogaca i umila spędzanie wspólnego czasu. Wykonując codzienne obowiązki, bawiąc się z dzieckiem, czy wędrując - podejmujmy się wspólnych rozmów i wymiany myśli.
5. Rozmowa jest fundamentem życia społecznego, nauczmy dziecko jak rozmawiać efektywnie, jak komunikować i jak słuchać uważnie. Efektywna komunikacja wymaga praktyki, która powinna trwać od najmłodszych lat już w domu rodzinnym.

Jak więc rozmawiać? Oto kilka praktycznych wskazówek:

1. Interesuj się tym, co robi twoje dziecko – jakich ma kolegów i koleżanki, czym się interesuje, co lubi – ta wiedza pozwoli ci na nawiązywanie dialogu już z całkiem małym dzieckiem.
2. Używaj słów i zwrotów adekwatnych do wieku dziecka – czyli ani zbyt infantylnych, ani zbyt skomplikowanych. Co ważne: nie zdrabniaj wyrazów.
3. Pamiętaj, że rozmowa polega nie tylko na mówieniu, ale też na aktywnym słuchaniu.
4. Nie wygłaszaj monologów, daj też dziecku dojść do głosu raz na jakiś czas, bo inaczej się znudzi i przestanie słuchać.
5. Nie lekceważ i nie deprecjonuj tego, co mówi dziecko, nawet jeśli wydaje ci się to mało istotne.
6. Inicjuj rozmowy, ale przede wszystkim pozostawaj zawsze w gotowości do rozmowy.
7. Rozmawiaj też przy dziecku z najbliższymi. Nawet jeśli ono nie uczestniczy w rozmowie, bo w danym czasie się bawi, czyta itp., to widzi/czuje, że rozmowa jest istotnym elementem codziennego życia.